Y.1.5 : Sıra bağımsızlık İlkesi
Sıra Bağımsızlık İlkesi, sayma işleminin temel ilkelerinden biridir ve bu ilke, verilen bir grup nesnenin hangi sırayla sayılırsa sayılsın, sonuçta elde edilen toplam sayının değişmeyeceğini belirtir. İlkenin pedagojik uygulamaları, çocukların bu kavramı somut bir şekilde anlamalarına yardımcı olabilir.
Eğitim bağlamında, çocuklara genellikle çalışma yaprakları veya somut materyaller (örneğin, pullar) verilir. Öğretmen veya eğitimci, çocuğa pulları yan yana dizerek hem soldan hem de sağdan saymasını isteyebilir. Ayrıca, pulları karışık bir şekilde dizebilir ve çocuğa birkaç defa farklı yerlerden saymaya başlamasını ve sonuçları karşılaştırmasını talep edebilir.
Bu tür etkinliklerin amacı, çocuğun herhangi bir sayma sırasına bağlı kalmadan nesneleri sayabilmesi ve nihayetinde sonucun değişmediğini fark etmesidir.
Bu bağlamda, çocuğun kullandığı ifadeler önemli bir gözlem kriteri olabilir.
Örneğin, çocuk eğer şu tür açıklamalarda bulunuyorsa:
“Sağdan veya soldan saymak sonucu değiştirmez.”
“Saymaya istediğim yerden başlayabilirim.”
“Sonucun aynı çıkacağını biliyorum.”
Bu ifadeler, çocuğun Sıra Bağımsızlık İlkesi’ni anladığını ve bu ilkeye sahip olduğunu gösterir.
Say ve Karşılaştır!
“Sıra bağımsızlık ilkesi, verilen bir grup nesne sayılırken nesnelerin hangi sırayla sayılsa bile sonucun değişmeyeceğini ifade eder. Etkinliklerde, sıra bağımsızlık ilkesini pekiştirmek için pulları yan yana dizerek soldan ve sağdan saymasını isteyebilir ve bu şekilde elde ettiği sonuçları karşılaştırmasını sağlayabilirsiniz. Ayrıca, pulları karışık bir şekilde dizerek birkaç defa farklı başlangıç noktalarından saymasını isteyerek elde ettiği sonuçları karşılaştırmasını sağlayabilirsiniz.”
Bu çalışmalardaki amaç, çocuğun nesneleri sayarken herhangi bir belirli sayma sırasına bağlı kalmaksızın sayabilmesini ve sonucun değişmeyeceğini fark etmesidir. Bu nedenle, çocuğun kullanmış olduğu ifadelere özellikle dikkat edilmelidir. Örneğin; sağdan veya soldan saymanın sonucu değiştirmediğini, saymaya istediği herhangi bir yerden başlayabileceğini ve sonucunun her zaman aynı çıkacağını bilmesi, çocuğun sıra bağımsızlık ilkesine sahip olduğunu gösterir.”
Verilen pulları sağdan ve soldan sayalım sonuçları karşılaştıralım
